Οι δάσκαλοι Αθανάσιος Χειλάς και Ιωάννης Κωνσταντίνου μας έκαναν μια σύντομη αλλά εντυπωσιακή επίδειξη πειραμάτων σχετικά με τις βασικές ιδιότητες του φωτός.
Τα πειράματα που παρουσιάστηκαν ήταν τα ακόλουθα:
1. Ευθύγραμμη διάδοση του φωτός
ΟΡΓΑΝΑ ΚΑΙ ΥΛΙΚΑ: χαρτόνι, φακός
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ: Σε ένα χαρτόνι ανοίγουμε μία σχισμή και
στη συνέχεια το τοποθετούμε κάθετα σε ένα άλλο χαρτόνι. Από την πίσω μεριά της
κατασκευής φωτίζουμε με τον φακό, ώστε να διαπιστώσουμε την ευθύγραμμη διάδοση
του φωτός.
2. Διαφανή, αδιαφανή, ημιδιαφανή
υλικά
ΟΡΓΑΝΑ ΚΑΙ ΥΛΙΚΑ: Ζελατίνες σε διάφορα χρώματα,
χαρτόνια, φακός
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ: Φωτίζουμε με τον φακό διάφορα υλικά, ώστε
να δείξουμε ότι δεν επιτρέπουν όλα τα υλικά στο φως να περάσει με τον ίδιο
τρόπο
3. Απορρόφηση και διάχυση του φωτός
ΟΡΓΑΝΑ ΚΑΙ ΥΛΙΚΑ: χαρτόνι, άσπρο και μαύρο χαρτί ή
πλαστικό, φακός
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ: Σε ένα χαρτόνι τοποθετούμε κάθετα ένα άλλο
χαρτόνι το οποίο έχει μία λευκή και μία μαύρη πλευρά. Στο οριζόντιο χαρτόνι το
οποίο έχουμε επενδύσει με λευκό χαρτί γράφουμε μία λέξη. Όλη η κατασκευή
τοποθετείται κάτω από ένα κουτί ώστε να μην υπάρχει πολύ φως. Στη συνέχεια
φωτίζουμε με έναν φακό, αλλάζοντας εναλλάξ την λευκή και την μαύρη πλευρά του
κάθετου χαρτονιού.
4. Ανάκλαση του φωτός
Α) ΟΡΓΑΝΑ ΚΑΙ ΥΛΙΚΑ: κερί, ποτήρι,
νερό, γυαλί
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ: Ανάβουμε ένα κερί και τοποθετούμε ακριβώς απέναντί
του ένα άλλο κερί σε ποτήρι με νερό. Ανάμεσά τους υπάρχει ένα γυαλί. Με την
ανάκλαση φαίνεται το κερί μέσα στο νερό να είναι αναμμένο.
Β) ΟΡΓΑΝΑ ΚΑΙ ΥΛΙΚΑ: 2 καθρέφτες, 1
κερί
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ: Τοποθετούμε σταυρωτά τους καθρέφτες και
ανάμεσά τους το κερί. Παρατηρούμε τα πολλαπλά είδωλα.
Γ) ΟΡΓΑΝΑ ΚΑΙ ΥΛΙΚΑ: καθρέφτης, φακός
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ: Φαινόμενο ολικής ανάκλασης
Δ) ΟΡΓΑΝΑ ΚΑΙ ΥΛΙΚΑ: κουτί από γάλα,
2 καθρέφτες
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ: Τοποθετούμε μέσα στο κουτί στο οποίο
έχουμε κάνει δύο ορθογώνιες τρύπες κατάλληλα τους δύο καθρέφτες, ώστε να πετύχουμε
τη λειτουργία του περισκόπιου στα υποβρύχια.
Ε) ΟΡΓΑΝΑ ΚΑΙ ΥΛΙΚΑ: καθρέφτης, χαρτί
με γράμματα
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ: Σε ένα χαρτί γράφουμε κατάλληλα τις
λέξεις, ώστε να μπορούμε να τις διαβάζουμε με τη βοήθεια του καθρέφτη.
5. Διάθλαση του φωτός
ΟΡΓΑΝΑ ΚΑΙ ΥΛΙΚΑ: ποτήρια ζέσεως, ηλιέλαιο
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ: Τοποθετούμε ένα μικρό ποτήρι ζέσεως σε ένα
μεγαλύτερο. Τα δύο ποτήρια έχουν τον ίδιο δείκτη διάθλασης και καθώς γεμίζουμε
το μικρό ποτήρι με ηλιέλαιο, γεμίζουμε και το μεγαλύτερο. Παρατηρούμε ότι το
μικρό ποτήρι ζέσεως αρχίζει να «εξαφανίζεται».
6. Λειτουργία της όρασης
ΟΡΓΑΝΑ ΚΑΙ ΥΛΙΚΑ: χαρτόνι, κερί, γυαλιά οράσεως,
συγκλίνων φακός
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ: Σε ένα χαρτόνι τοποθετούμε ένα αναμμένο
κερί μπροστά από έναν συγκλίνοντα φακό και προσπαθούμε με τα γυαλιά να κάνουμε
το είδωλο να φαίνεται καλύτερα.
7. Αποκλίνοντες και συγκλίνοντες
φακοί
ΟΡΓΑΝΑ ΚΑΙ ΥΛΙΚΑ: χαρτόνι, χτένα, αποκλίνοντες και συγκλίνοντες
φακοί, φακός
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ: Σε ένα χαρτόνι βάζουμε μία χτένα και
μπροστά από αυτή αποκλίνοντες
και συγκλίνοντες φακούς και παρατηρούμε τις δέσμες φωτός
8. Ανάλυση και σύνθεση του φωτός
ΟΡΓΑΝΑ ΚΑΙ ΥΛΙΚΑ: ζελατίνες σε διάφορα χρώματα, φακοί,
πλαστικό μπολ, καθρέφτης
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ: Σε ένα πλαστικό μπολ με νερό τοποθετούμε
τον καθρέφτη λοξά. Στη συνέχεια φωτίζουμε με τον φακό και παρατηρούμε την
ανάλυση του φωτός (ουράνιο τόξο).
Σε τρείς διαφορετικούς φακούς βάζουμε μια μπλε, μια κόκκινη
και μία πράσινη ζελατίνα. Φωτίζουμε στο ίδιο σημείο και παρατηρούμε την σύνθεση
του λευκού χρώματος.
9. Τα χρώματα
ΟΡΓΑΝΑ ΚΑΙ ΥΛΙΚΑ: χαρτί, μαρκαδόροι
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ: Γράφουμε σε ένα χαρτί με ένα μαρκαδόρο και
φωτίζουμε με φακό στον οποίο έχουμε βάλει ζελατίνα ίδιου χρώματος με τον
μαρκαδόρο (π.χ. κόκκινο). Παρατηρούμε ότι στο σκοτάδι δεν μπορούμε να
διαβάσουμε αυτό που γράψαμε και ας το φωτίζουμε με τον φακό.
Οι πληροφορίες και το υλικό για τα παραπάνω πειράματα προέρχονται από τα
σχολικά εγχειρίδια των Φυσικών της Ε΄ και Στ΄ τάξης του Δημοτικού και το
προσωπικό αρχείο του εκπαιδευτικού Τσουμάνη Γεώργιου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου